+90 312 220 40 20+90 544 220 40 24Çukurambar Mh. 1425. Caddesi (41. Cd.) No:26/B Çankaya/Ankara

Sperm, Yumurta ve Embriyo Dondurma İşlemleri

25 Nisan 2022
yumurta-embriyo-ve-sperm-dondurma.afe1_.jpg

Bireylerin ve çiftlerin yumurtalarını, embriyolarını veya spermlerini korumaya ve dondurmaya karar vermelerinin birçok farklı nedeni vardır. Artan yaş ile azalma eğiliminde olan doğurganlık oranı dolayısı ile bazı bireyler veya çiftler insan vücudunun biyolojik saatini yenmek için ve ileride tüp bebek tedavisinde kullanmak üzere üreme hücrelerini dondurmayı tercih edebilirler. Literatürde kriyoprezervasyon prosedürü olarak geçen bu işlem; bireylerin sperm, yumurta ve embriyo hücrelerinin aşırı düşük sıcaklıklara maruz bırakılarak uzun yıllar korunması prosedürüne denmektedir.

Yumurta Dondurma İşlemi

Yumurta dondurma işlemi, kadının over rezervinin azalması, geç evlilik planı, ailede erken menopoz öyküsü olması, herhangi bir kanser nedeniyle kemoterapi planlanması öncesi gibi durumlarda yapılabilmektedir. Hastaların üreme hücrelerini kaybetme ya da bu üreme hücrelerinin azalma riski nedeni ile yumurtalarını dondurtarak; gelecekte tüp bebek tedavisi gibi yöntemler sayesinde bebek sahibi olabilmeleri için üreme hücrelerini korumaya faydası olabilmektedir.

Yumurta dondurma işleminde öncelikle ilaçlar yardımıyla yumurtalar geliştirilir. Gelişen yumurtalar sedasyon (hafif) anestezi altında alınır ve yüksek yoğunluklu kimyasallarla -190 derecede dondurularak saklanır. Bu sayede aradan geçen zamana rağmen yumurtaların kalitesi hiçbir zaman bozulmaz. Yumurta dondurma işlemi için bir yaş sınırı yoktur. AMH seviyesi azalan ve 1 ‘in altına düşmemiş kadınların mutlaka bu konuda dikkatli olması gerekir. Çünkü yumurta rezervi azaldıkça elde edebilecek yumurta sayısı da azalacaktır.

Sperm Dondurma İşlemi

Erkeklerde spermin dondurulması ve saklanması, doğurganlığın korunması adına önemli bir seçenektir. Sperm dondurma birçok nedenle gerekli olabilir. Erkek üreme organı tümörlerinde cerrahi tedavi, kemoterapi ya da radyoterapi öncesinde, diğer sistem tümörleri için sperm yapımını etkileyebilecek kemoterapi-radyoterapi öncesinde, ağır sperm bozukluğu varlığında (daha ilerde hiç sperm bulunamaması riskini önlemek için) sperm dondurma işlemi yapılmaktadır. Bunun yanı sıra menide sperm görülmeyen hasta grubunda (azospermi) tüp bebek tedavisi kapsamında mikroenjeksiyonda kullnılmak üzere TESE ya da TESA-PESA (testisten biyopsi ya da iğne aspirasyonu) ile sperm alındığında yumurtaları döllemek için gerekli miktar kullanılıp geriye kalan kaliteli spermler daha sonra kullanılmak üzere dondurulabilmektedir. Ayrıca tedavi sürecindeki bir çiftte, yumurta toplama ya da aşılama günü baba adayı çeşitli sebeplerle eşinin yanında olamayacaksa sperm örneği önceden alınıp dondurulup gerektiğinde kullanılabilir.

Sperm dondurma işlemi için alınacak spermler, genellikle mastürbasyon yoluyla elde edilmektedir ve yaklaşık 1 saat içerisinde laboratuvara ulaştırılmalıdır. Bazı durumlarda doğal yöntemlerle sperm bulunamıyorsa cerrahi teknikler kullanılabilir. Direkt olarak testis torbası ve epididime giriş yapılır ve sperm hücreleri tek tek toplanır. Spermlerin semen sıvısından ve sağlıksız sperm hücrelerinden ayrılabilmesi için yıkama işlemi uygulanır. Spermlerin yıkanması, seminal plazmayı ortadan kaldırıp; yerine sperm için faydalı olan ve numuneyi döllenme için hazırlayan bir solüsyonla değiştirilir.

Prosedür için hazır hale getirilen spermler, küçük plastik tüpler içerisine konulur. Her bir tüpte kişinin özel kimlik numarası ve işlemin uygulandığı tarih bulunmaktadır. Numuneler -196 °C sıcaklıkta sıvı azotla doldurulmuş kriyojenik bir kapta saklanır. Kontrollü donma koşullarında dondurulan ve saklanan sperm, süresiz olarak hayatta kalabilir. Sperm dondurma yöntemini tercih eden erkeklerin, depolama ve gelecekteki kullanım koşullarının belirtildiği onam formlarını doldurmaları gerekir. Onam formunda spermin depolanacağı süre, ölüm halinde spermlere ne olması gerektiği ve spermlerin kullanımıyla ilgili diğer şartlar açık bir şekilde belirtilmelidir.

Embriyo Dondurma İşlemi

Embriyolar yavaş ve hızlı dondurma, vitrifikasyon gibi çeşitli farklı yöntemler kullanılarak dondurulmaktadır. Hızlı bir dondurma tekniği olan vitrifikasyon ile embriyolar çok hızlı bir şekilde direkt olarak -196Clik sıvı azot ile temas ettirilir ve bu sayede yavaş dondurma tekniğinde sıkça görülen buz kristallerinin oluşumu engellenir.  Bu avantaj sayesinde ise embriyo/oositlerin çözülmesi sonrası yüksek hayatta kalma oranları elde edilir. Tüp bebek tedavisinde yeni teknolojilerden biri olan vitrifikasyon yönteminin gelişmesi ve tecrübenin artmasıyla; günümüzde yaygın olarak yumurta, sperm, embriyo, yumurtalık ve testis dokuları dondurularak saklanabilmektedir. Embriyo transferinden sonra geriye kaliteli embriyolar kalmışsa, tedavi sırasında kanamalar olursa, kullanılan ilaçlara bağlı olarak; özellikle polikistik overli hastalarda gelişen aşırı uyarılma (OHSS) olmuşsa, rahmin içini saran endometrium dokusu yeteri kadar kalınlaşmadıysa, erken progesteron hormonu seviyesi yükselmesi olmuşsa, rahim içi operasyon gereken durumlarda (polip,myom,adezyon),kemoterapi ve radyoterapi gerektiren kanser tedavileri gibi tedavilerden önce embriyolar dondurulmaktadır.

Hasta dondurulmuş embriyolarını kullanmak istediğinde hastanın rahim içi dokusunun (endometrium) hazırlandığı kolay bir hazırlık döneminin ardından embriyolar çözülerek anne adayının rahmine bir katater yardımı ile transfer edilir.

Sağlık Bakanlığı, ülkemizde dondurulan embriyoların 5 yıla kadar saklanmasına izin vermektedir. Embriyo transferi rahim zarının tutunmaya uygun olduğu zaman gerçekleştirilir. Embriyolar gelişim sürecinde 2,3,4,5 ve 6. günde dondurulabilir. Çiftler embriyo dondurma işlemini onaylarsa hiçbir şekilde biyolojik aktiviteler gerçekleştirilmez. Embriyoların saklandığı sıvı azot dolu tank -196 derece ortama sahiptir. 5 yıldan daha uzun süre saklama işlemi de mümkündür. Ancak dondurulan embriyonun 5 yıldan daha uzun süre saklanabilmesi adına Sağlık Bakanlığı izni alınmalıdır. Anne adayının başka bir sağlıklı embriyo elde etme şansı düşükse ya da yoksa saklama süresi uzayabilir.

Ankara da bulunan en iyi tüp bebek merkezlerinden biri olan NOVAART Tüp Bebek Merkezinde uygulanan dondurma işlemlerinde önemli bir güvenlik sistemi vardır. Hasta kliniğe adımını ilk attığı andan itibaren çipli okuma sistemiyle tanımlanır. Bu çipli okuma sistemi, merkezde yapılan bütün tüp bebek işlemlerinde kullanılır. Embriyoların gelişiminden anneye tekrar transfer yapıldığı ana kadar bu çiple takip sağlanır. Bu güvenlik sistemiyle işlemlerde herhangi bir karışıklık durumu söz konusu olamaz.

NOVAART Tüp Bebek Merkezinde ise bebek sahibi olmak isteyen çiftlere klinik değerlendirmeye göre en iyi ve güncel bilgilerle donanımlı ve tecrübeli tüp bebek uzmanları tarafından en uygun tedavi seçenekleri sunulmaktadır.

novaart-logo-disi

NOVAART TÜP BEBEK MERKEZİ olarak, ”yeni bir hayat” sloganıyla yola çıktık. Mesleki hayatlarını infertilite-tüp bebek konusuna adamış olan uzman hekim kadromuzla, sizleri en büyük hayalinize kavuşturmak için, en son teknolojik gelişmeleri kullanarak, size özel tedavi programlarını uygulamak ve mutluluğunuzu paylaşmak istiyoruz.

NovaArt Tüp Bebek © 2021 Tüm Hakları Saklıdır