Tüp bebek tedavisi (IVF), günümüzde bebek sahibi olmak isteyen ebeveyn adaylarının %15’ini etkileyen infertelite yani kısırlık sorunu yaşayan çiftlerin sıklıkla tercih ettiği tedavi yöntemlerinden biridir. Lakin süreç sırasında karşı karşıya kalınan duygusal ve fiziksel maliyetler gibi birçok açıdan kişileri tüp bebek tedavisinin başarı oranını ve denemeye değer olup olmadığını sorgulamaya itmektedir.

Genç kadınlarda gebe kalma olasılığı daha yüksekken yaş ilerledikçe gebe kalma oranı ve canlı doğum oranı azalmaktadır. Canlı doğumla sonuçlanan tüp bebek tedavilerinin başarı yüzdesi 35 yaş altı kadınlar için %32,2, 35-37 yaş kadınlar için %27,7, 38-39 yaş kadınlar için %20,8, 40-42 yaş kadınlar için %13,6, 43-44 yaş kadınlar için %5, 44 yaş üstü kadınlar için %1,9’dur.

Kadın yaşı arttıkça tüp bebekte gebelik şansı azalmaktadır. Tüp bebek tedavisinde 35 yaş altı kadınlarda başarı oranı %60’ları bulurken; 40 yaşından sonra %20’lere düşmektedir. Bunların sebebi ise yumurta kalitesinin yaşa bağlı oluşu ile 35 yaşından sonra gebelik şansının azalmakta oluşudur.

Öte yandan, Fallop tüpleri ne kadar sağlıklı ise tüp bebek tedavisinde başarı oranı bir o kadar yüksektir. Bir veya iki tüpü sıvı dolu ve tüp tıkanıklığı olan kadınlar (hidrosalpinks); olmayan kadınlara göre daha düşük gebelik şansına sahiptir. Kilonun fazla olması ve insülin direnci olması gibi durumlarda ise diyet ve gerektiğinde insülin direncini düşüren ilaç kullanımı da tedavinin başarılı bir gebelikle sonuçlandırılma şansını artabilmektedir.

Sağlıklı yaşam tarzı daha az olduğunda (stres, sigara içmek, aşırı zayıflık veya obezite) tüp bebek tedavisinde başarılı sonuç ve gebelik oranını azalmaktadır. Spermlerin hareketsiz olması, ileri derecede şekil bozuklukları ve azospermi durumları tüp bebek tedavisinde başarıyı olumsuz etkileyebilecek faktörlerdendir. Spermlerde ileri düzey bozukluk olduğunda laboratuvarda kullanılan farklı teknikler ile sorun giderilmeye çalışılabilir ve sağlıklı spermler seçilebilir.

Üzerinde çok az kontrole sahip olunsa da tedavi sürecinin gebelikle sonuçlanması bazı sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ile desteklenebilir. Başarı oranı bir dizi faktöre de bağlı olan tüp bebek tedavisinde bu oran hesaplanırken dikkate alınan temel bazı faktörler ise özetle şunlardır:

• Yaş
• Yükseklik ve ağırlık
• Önceki tam süreli doğumların sayısı
• Toplam gebelik sayısı (gebelik kayıpları dahil)
• Kendi yumurtalarınızı mı yoksa donör yumurtalarınızı mı kullanmayı planlıyorsanız
• Kısırlık sebebiniz (biliniyorsa)

Öte yandan tüp bebek tedavisinde başarıya ulaşma da bu faktörlerin yanı sıra klinik seçimi de birçok açıdan oldukça önemlidir. NOVAART Tüp Bebek Merkezi Ankara ise bebek sahibi olmak isteyen çiftler için kişiye özel bireyselleştirilmiş tedaviler, tanı yöntemleri ve üst düzey donanımlı embriyoloji laboratuvarı ile uzman tüp bebek uzmanları kadrosu ile en uygun tedavi seçeneklerini sunmakta ve tüp bebek tedavilerimizi devam ettirmektedir.

Tüp bebek tedavisi (IVF), doğurganlık sorunları olan kişilerin bebek sahibi olmalarına yardımcı olan çeşitli tekniklerden biridir. Bebek sahibi olmak isteyen adayların yumurta ve spermlerinden yapılabilen bu tedavi sürecinde kadının yumurtalıklarından bir yumurta alınır ve laboratuvar ortamında erkekten alınmış sperm ile yumurtanın döllenmesi sağlanır.

Tedavi başlangıcından embriyo transferine kadar geçen süre yaklaşık 16-17 gündür. Embriyo adı verilen döllenmiş yumurta daha sonra büyümesi ve gelişmesi için kadının rahmine geri gönderilmesi ile devam eden tüp bebek tedavisine adetin 2-3. günü başlanır. Gebelik testi sonucunu bekleme süresi de göz önüne alındığında bu süre 28-30 gündür. Anne adayından ilaç tedavisi ile uyarılan yumurtaları toplanır baba adayından alınan spermle laboratuvar ortamında döllenir. Ardından meydana gelen embriyo bir katater yardımı ile anne adayının rahmine yerleştirilir.

Tüp bebek tedavisinde yasalarca belirtildiği üzere anne adayının yaşı 35 yaşından küçükse birinci ve ikinci tüp bebek denemelerinde 1 embriyo transfer edilebilmektedir. Anne adayının yaşı 35 yaşından büyükse veya 35 yaşından küçük anne adayının üçüncü ve sonraki denemeleri söz konusu ise de 2 embriyo transfer edilebilmektedir. Genç kadınların tedavi sürecinde başarılı sonuçlar alarak hamile kalma olasılığının daha yüksek olmasının yanı sıra; şansının çok düşük olduğu düşünüldüğünden 42 yaşın üzerindeki kadınlar için tüp bebek tedavisi genellikle önerilmez. Lakin burada unutulmaması gereken ve başarıyı etkileyen faktörün anne adayının yaşından çok kısırlığın nedeni olduğudur.

Tedavi sürecinde yumurta toplama işlemi öncesi 3-5 günlük perhiz sonucunda yumurta toplama işlemi ile aynı gün erkekten özel bir odada mastürbasyon yöntemiyle meni vermesi istenir. Alınan örnek androloji laboratuvarında kullanılan çeşitli tekniklerle iyi kalitede ve hareketli spermlerin diğer hücre ve sıvılardan ayrıştırılması yapılarak en kaliteli spermler kullanılmak üzere seçilir. Bazı hastalarda menide hiç sperm görülmeyebilir(azospermi). Bu sebepten kaynaklı tüp bebek tedavisi görmek ve bebek sahibi olmak isteyen çiftler için ise TESE, MESA ve PESA gibi cerrahi teknikler uygulanarak testislerden sperm elde edilmeye çalışılır.

Tüp bebek her zaman hamilelikle sonuçlanmaz ve hem fiziksel hem de duygusal olarak zorlayıcı olabilir. Bu süreçte yardımcı olması ve sorunun kaynağına inerek en uygun tedavi seçenekleri sunabilmesi adına iyi bir kadın doğum veya tüp bebek uzmanına danışılması bebek sahibi olma yolunda atılması gereken en önemli ilk adımdır. Düzenli bir cinsel hayata rağmen çocuk sahibi olamayan çiftler için gebe kalmalarına sebebiyet verecek bilinen bir durum yok ise; 35 yaş altında 1yıl 35 yaş üstünde 6 ay sonra üreme alanında (infertilite) uzmanlaşmış bir hekim tarafından değerlendirilmesi gerekir.

NOVAART Tüp Bebek Merkezi Ankara ise bebek sahibi olmak isteyen çiftler için kişiye özel bireyselleştirilmiş tedaviler, tanı yöntemleri ve üst düzey donanımlı embriyoloji laboratuvarı ile uzman tüp bebek doktorları ve kadın doğum uzmanları kadrosu ile günümüzün en iyi ve gelişmiş tedavi seçeneklerini sunmakta ve tüp bebek tedavilerinizi devam ettirmektedir.

Gebe kalmakta zorluk çeken çoğu çiftin tercih ettiği tüp bebek tedavisi, her ne kadar karmaşık bir dizi prosedürden oluşsa da çiftler için en çok zorluk çekilen ortak nokta beklemektir. Bu doğrultuda tüp bebek tedavisi gören adaylar, embriyonun yani bebeğin tutunup tutunmadığını testten önce belirtiler sayesinde anlamak için sabırsızlanabilir.

Sağlıklı bir insan embriyosu, döllenmeden 5-7 gün sonra kabuğundan çıkar ve yumurtadan çıktıktan sonraki saatler içinde implante olur. Yani rahim duvarına tutunan embriyonun asıl istilası 3. gün transferinden yaklaşık 2-5 gün sonra ve 5. gün transferinden sonra 1-3 gün içinde gerçekleşir. Burada önemli olan husus, embriyo transferinden sonra başlayan bekleme sürecinin herkes için farklı olabileceğidir.

Bu doğrultuda tüp bebek tedavisi gören adaylar, bebeğin yani embriyonun tutunup tutunmadığını gerekli tetkikler yapılmadan kesin olarak anlayamaz. Yine de olası erken hamilelik semptomları ve bazı durumlarda ise kramp, embriyonun rahme tutunduğunu ve gebeliğin gerçekleştiğini gösterebilir. Buna lekelenme veya kanama eşlik edebilir veya etmeyebilir. Lakin bu belirtilerin yanıltıcı olabileceğini ve en doğru cevabın embriyo transferinden 10-12 sonra yapılacak olan gebelik testi ile alınabileceğini unutmamak gerekir.

Embriyo transferi sonrası 10-12 gün sonra kan tahlili ile yapılacak olan gebelik testi en kesin sonucu vermektedir. Kan testi pozitif olursa gebelik gerçekleşmiş demektir. Tüp bebek tedavisi gören anne adayında bel ağrıları, karın ağrısı, bulantı, hafif lekelenme durumlarının yaşanması bebeğin tutunma belirtileri olabilir. Lakin bazı anne adaylarında bu belirtiler gözükmeyebilir bunların olmaması gebe olmadığı anlamını taşımaz.

Öte yandan tüp bebek tedavisinde embriyonun yani bebeğin rahme tutunmadığını gösteren kesin bir belirti yoktur. Test gününden önce hastanın adet görmesi durumunda gebeliğin tutmadığı düşünülebilir ama embriyonun tutunamadığı da yine kesin olarak transferden 10-12 gün sonra gebelik testi için yapılacak olan kan tahlili ile teyit edilmelidir. Bu bağlamda tüp bebek tedavisi gören bir anne adayı, transfer edilen embriyonun rahmine tutunup tutunmadığını gerekli ve belirlenen günde kan ve ultrason testi olmadan bilemese de bazı bulgularla karşılaşabilir. Genellikle hamilelik belirtileri olan koku alma eğiliminde değişikliklere, göğüslerde hassasiyet artışına ve hafif karın kramplarına sahip olunması muhtemelken; tüp bebek tedavisinden birkaç hafta sonra bile bu bulgular yoksa embriyonun rahimde tutunamadığının göstergesi olabilir.

NOVAART Tüp Bebek Merkezi Ankara ise bebek sahibi olmak isteyen çiftler için kişiye özel bireyselleştirilmiş tedaviler, tanı yöntemleri ve üst düzey donanımlı embriyoloji laboratuvarı ile uzman tüp bebek doktorları ve kadın doğum uzmanları kadrosu ile günümüzün en iyi ve gelişmiş tedavi seçeneklerini sunmakta ve tüp bebek tedavilerinizi devam ettirmektedir.

Günümüz teknolojisi ve klinik gelişmeler sayesinde %50’yi aşan bir başarı oranına sahip olan tüp bebek tedavisi yine de her zaman gebelikle sonuçlanamayabilir. Her ne kadar çoğu faktör üzerinde kontrol sahibi olunamayan bir süreç olsa yine de tüp bebek tedavisinin başarısızlıkla sonuçlanmaması için ebeveyn adaylarının alabileceği bazı önlemler bulunmaktadır.

Güvenli, verimli ve erişilebilir bir üreme tedavisi olan tüp bebek tedavisi birbirini takiben yapılan 3 tüp bebek denemesinin gebelik ile sonuçlanmaması durumunda başarısız olarak görülür. Lakin bu durum, çiftlerin denemeyi bırakacağı ve tedavinin bittiği anlamına gelmediği gibi ebeveyn adaylarının dikkate almaları ve iyileştirmeleri gereken bazı faktörler olduğu anlamına da gelebilir. Anne baba adaylarının hayat koşulları ve sağlıklarını iyileştirecek bir hayat tarzını doktorları eşliğinde belirlemeleri ve uymaları sadece kendi sağlıkları için değil tedavi içinde oldukça destekleyici bir tutumken; tüp bebek tedavisinin başarısızlıkla sonuçlanmaması için alınması gereken ilk ve en önemli önlemdir.

Öte yandan tüp bebek tedavisinin başarısızlık ile sonuçlanmaması için kadın doğum ve tüp bebek uzmanınız eşliğinde alınabilecek başka önlemlerde vardır. Bu doğrultuda tedavi sağlıklı bir gebelik ile sonuçlanmadığı taktirde yumurta kalitesinin artırılmasına yönelik destekleyici tedaviler, yüksek doz yumurta uyarıcı ilaç kullanmak yerine daha düşük doz ilaç ile daha kaliteli yumurta elde etmeye yönelik tedaviler; doktorunuz tarafından verilebilir.

Tüp bebek tedavisinde başarısız sonuçlar almamak adına alınabilecek bir başka önlem olarak ise anne adayından adet dönemi içerisinde alınan biyopsiler ile (günleme) ayın hangi gününde gebe kalmasının daha uygun olduğu tespit edilebilir. Sonrasında transfer planı ona göre ayarlanabilir. Ayrıca embriyo transferi için hazırlık sürecinde destek tedavileri serumlar ve gebelik aşısı uygulamaları yapılabilir ve tüp bebek tedavisinde başarı artırıcı başka yöntemler duruma göre önerilebilir.

Tüp bebek tedavisinde başarıyı artırıcı önlem amaçlı alınan bu yöntemler ise şunlardır;

• Histeroskopi ve Endometrial hasarlama: Rahim içini kamera sistemi ile inceleyerek rahim içinde olası polip miyom yapışıklık perde gibi bir problemi anında tedavi edebilme şansı olan bir yöntemdir. Başarısız tüp bebek denemeleri ardından yapılan histeroskopi ile rahim dokusuna rahim içi dokusunu yani endometriumu uyarmak için az miktarda hasar verilerek daha sonraki ay yapılacak olan embriyo transferinin başarılı neticelenmesi sağlanmaktadır
• Asisted hatching(AHA): Embriyonun etrafındaki koruyucu zar, embriyonun 5-6. gün gelişim sürecinde dışarıya doğru tomurcuklanarak yırtılır ve endometrium dokusuna yerleşir. Embriyo transferi işlemi öncesi embriyonun implantasyonunu kolaylaştırmak adına embriyo etrafındaki zar inceltilir ya da açılır. Yapılan bu işlem ‘assisted hatching’ olarak adlandırılır. Bu işlem, embriyonun rahim duvarına tutunmasını kolaylaştıran bir işlemdir.
• Endometrial ko-kültür (rahim içi doku kültürü): Rahimden alınan hücreleri laboratuar koşullarında yaşatarak, gelişen embriyoların bu hücrelerden oluşan kültür ortamlarında yaşamasını sağlayan işleme endometrial ko-kültür denilmektedir. Bu yönteme yapay rahim adı da verilmektedir. Endometrial ko-kültür yönteminde adet döngüsünün 21. günü endometriumdan bir kanül vasıtasıyla doku örneği alınır. Alınan bu doku örneği dondurularak stoklanır ya da hemen kullanmak için kültüre edilir.
• Blastokist transferi
• Salpenjektomi (hidrosalpinksle uyumlu tüplerin çıkarılması)
• Embriyoskop: Son yıllarda geliştirilen embryoscope cihazı ile embriyolar inkübatörlerde büyütebiliyor. Böylelikle embriyolar 24 saat gözlem altında tutabiliyor.
• PGT: Bu yöntem ile anomali gözlenmeyen embriyolar tespit edilebilir ve kaliteli embriyolar transfer edilerek sağlıklı bir bebeğe sahibi olunabilir.
• Gebelik aşısı (embriyonun rahime tutunma şansını artırmak için): Kötü yumurtalık rezervi olan ve standart tüp bebek tedavilerinde kullanılan ilaçlara yanıt alınamayan hastalarda başarısızlığı önlemek için DOĞAL SİKLUS ve mini SİKLUS İVF yöntemleri uygulanarak başarı arttırılabilir.

NOVAART Tüp Bebek Merkezi Ankara ise bebek sahibi olmak isteyen çiftler için kişiye özel bireyselleştirilmiş tedaviler, tanı yöntemleri ve üst düzey donanımlı embriyoloji laboratuvarı ile başarı ihtimalini en yüksek seviyelerde tutmakta; uzman tüp bebek doktorları ve kadın doğum uzmanları kadrosu ile günümüzün en iyi ve gelişmiş tedavi seçeneklerini sunmakta ve tüp bebek tedavilerinizi devam ettirmektedir.

Modern teknoloji ve üreme parametreleri hakkındaki ilerlemeler, tüp bebek tedavisini (IVF) takiben hem gebelik oranlarında hem de canlı doğum oranlarında başarının artmasına yol açmaktadır. Bununla birlikte, her tedavi prosedürüne olduğu gibi tüp bebek tedavisine de eşlik eden bazı riskler bulunmaktadır.

Tüp bebek tedavisi, tıbbi olarak her tedavi sürecinde olduğu gibi komplikasyonların yaşanabildiği; fiziksel olarak yorucu ve yoğun hormonal tedaviler gerektiren bir üreme seçeneğidir. Kesin bir çözüm seçeneği olmaması sebebiyle ve aynı zamanda çok aşamalı bir doğası olması gereği ebeveyn adaylarının yalnızca fiziksel olarak değil duygusal olarak yorulmaya da hazır olması gerektiği bir süreçtir. Duygusal bağlamda dahi riskler barındırdığı göz önünde bulundurulmalıdır. Tedavi sırasında sonraki aşamaya geçmeden önce mevcut aşamanın işe yarayıp yaramadığını görmek için beklemesi gereken çiftler, olumsuz sonuçlar aldığı taktirde başarılı olana kadar tekrar gerektirecek olan aşamalara hazırlıklı olmalıdırlar.

Tüp bebek tedavisini tercih eden çiftler zaten kısırlığın zorluğuyla başa çıktıklarından, süreç sırasında eklenecek olan stresi iyi bir şekilde yönetemezler ise çok daha derin bir depresyona meyledebilirler. Başarısız bir döngünün hayal kırıklığı, zaman, para ve enerji şeklindeki muazzam yatırımların yanı sıra diğer stres faktörlerinin ve risklerin etkisini derinleştirebilir.

Öte yandan tüp bebek tedavisinde var olan tek risk maddi veya manevi değildir. Her tedavi sürecinde ve ilaç kullanımında var olan olası riskler ve yan etkiler bu süreç içinde bulunmaktadır. Birçok doğurganlık hormonunun olumsuz etkileri, karında veya genel şişkinlik, karın ağrısı, duygusal durumlarda dalgalanmalar ve baş ağrılarını içerir. İlaçların enjekte edildiği bölgede morarma, şişme ve ağrı oluşabilir. Yumurtalıkların uyarılması sonucu karın şişliği, mide bulantısı veya kusma olabilir.

Bir başka yan etki ve risk olarak tüp bebek tedavisi sırasında çok fazla yumurtanın büyümesi ile OHSS (kanda pıhtılaşma artışı ve karın içi sıvı toplaması ile seyreden bir sendrom) riski olabilir. Bunun nedeni, göğüs ve karın içinde ödem sıvısının birikmesidir. Sonuç olarak karın şişebilir ve ağrıyabilir, hasta şişebilir ve birkaç gün içinde hızlı kilo artışları bildirebilir. Öte yandan doğurganlık hormonlarının kullanımının kanserle bağlantılı olduğuna dair bazı korkular olsa da şimdiye kadar hiçbir somut kanıtla karşılaşılmamıştır.

Tüp bebek sürecinde yumurta toplama işlemi sonrasında kanama, enfeksiyon, mesane ve damar yaralanmaları riski olabilir. Ayrıca çoğul gebelik ve dış gebelik riski de tüp bebek tedavisinde yaşanması muhtemel risklerden biridir. Çoğul gebelik hem anne hem de bebek için riski artırır. Annenin hamileliğe bağlı hipertansiyon, hidramnios, erken doğum ve komplike doğum yaşanma ihtimalleri de beraberinde yaşanabilir.

NOVAART Tüp Bebek Merkezi Ankara ise bebek sahibi olmak isteyen çiftler için kişiye özel bireyselleştirilmiş tedaviler, tanı yöntemleri ve üst düzey donanımlı embriyoloji laboratuvarı ile uzman tüp bebek doktorları ve kadın doğum uzmanları kadrosu ile günümüzün en iyi ve gelişmiş tedavi seçeneklerini sunmakta ve tüp bebek tedavilerinizi devam ettirmektedir.